بخشنده تر از حاتم طایی

وقتی بخواهیم کسی را در بخشندگی توصیف کنیم، چه مشخصاتی از او می گوییم؟

در بخشندگی اش از چه خصلت هایی نام می بریم؟

نهایت بخشندگی را اکثرا در فردی به نام حاتم طایی¹ می بینیم، که بخشندگی اش زبان زد خاص و عام بوده و حتی گذشت سالیان دراز هم نتوانسته نام نیک او را از یادها ببرد.

اما بخشنده ای می شناسم؛ بخشنده تر از هر بخشنده ای.

حاتم تر از هر طایی.

او بخشندگی را در حدّ اعلای آن به جا می آورد.

و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، قطعاً لغزش های آنان را می پوشانیم، و بی شک بهتر از آنچه عمل می کرده اند پاداششان می دهیم².

منابع:

1.      تاریخ طبری، ج۱۱، ص۶۷۵؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۹۹ :حاتم طایی معروف است که در دوره جاهلیت در سخاوت و بخشندگی زبانزد همگان بود.

2.      سوره عنکبوت، آیه 7: وَالَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لَنُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِی کَانُوا یَعْمَلُونَ

تو فقط بخواه

گاهی بچه ها وقتی کار اشتباهی می کنن، از ترس اینکه مامان و بابا دعواشون نکنن به خود مامان و باباهاشون پناه می برن.

 اگه یکمی بزرگ و عاقل تر باشن، حتی قبل از اینکه کار اشتباه رو انجام بدن می رن و از پدر و مادرشون کمک می گیرن.

مطمئنا کار گروه دوم دوست داشتنی تر هست.

بهترین انتخاب کدومه؟

اول گناه کنیم و بعد توبه؟

 یا اگه تو موقعیت گناه قرار گرفتیم، سریع به خود خدا پناه ببریم¹ و ازش کمک بگیریم؟

انتخاب دوم سخت تره، اما به فرموده خود خدا إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا²

 خود خدای بصیر و سمیع فرمودن: ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ³ ؛ کافیه فقط طلب کنی.

منابع:

1.      سوره مبارکه مریم، آیه 18: قَالَتْ إِنِّی أَعُوذُ بِالرَّحْمَنِ مِنْکَ إِنْ کُنْتَ تَقِیًّا: [مریم] گفت اگر پرهیزگارى من از تو به خداى رحمان پناه مى برم ( در موقعیت گناه به خدا پناه ببریم)

2.      سوره انشراح، آیه 6 : همانا همراه هر سختی آسانی هست.

3.      سوره غافر، آیه 60: مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم.

آزمون خداپرستی

همیشه از پدر و مادرش شاکی بود.

 معتقد بود به هرجا که رسیده از تلاش خودش بوده نه کمک پدر و مادرش.

 بارها وقتی به شاگردهایش درباره نیکی به والدین می گفت.

 خود را نمونه تام و تمام یک فرزند نمونه می دانست؛ که باعث سربلندی خانواده شده.

اما آیا واقعا همینطور بود؟

 مگر خداوند در جای جای قرآن بعد از پرستش خودش سفارش به پدر و مادر نکرده¹؟

 مواظب رفتارهامون با پدرو مادرمون باشیم. چرا که همین رفتارها آزمونی برای خداپرستی است.

مگر نه اینکه یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَالْأَذَىٰ²؟

آیا این همه منت و غرور و شکایت، با اکرام همخوانی دارد؟

منابع:

1.      سوره بقره، آیه 83: لاَ تَعْبُدُونَ اِلاَّ اللّهَ وَبِالْوَالِدَیْنِ اِحْسَاناً : کسی را جز خدا نپرستید و به والدین خود نیکی کنید.

2.      همان، آیه 264: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَالْأَذَىٰ: ای کسانی که ایمان آورده اید! بخششهای خود را با منت و آزار ، باطل نسازید!

دنیا برای توست نه تو برای دنیا

انقدر با ارزش و گران بهایی

که دنیا و تمامی نعمت هایش را برای تو آفریده²

اما گاهی این نعمت ها چنان تو را محو خود می کند

که گمان می کنی، تو را برای دنیا آفریده اند.

به هوش باش! نکند این منزلگه دو روزه² را ابدی بپنداری و به جای توشه جمع کردن برای بهار، به خواب زمستانی روی.

نکند بانگ الرحیل³ بلند شود و تو هنوز آماده حرکت نباشی

به هوش باش!

منابع:

1.     سوره بقره، آیه 29: هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جمعیاً: او خدایی است که همه آنچه را ( از نعمتها ) در زمین وجود دارد ، برای شما آفرید.

2.     تاریخ ابن عساکر، شرح حال امام حسین علیه‌السلام، ص 215: عِبادَاللّهِ اِتَّقُواللّهَ وَکُونُوا مِنَ الدُّنْیا عَلی حَذَرٍ، فَاِنَّ الدُّنْیا لَوْ بَقِیَتْ لاَِحَدٍ اَوْ بَقِیَ عَلَیْها اَحَدٌ، کانَتِ الاَْنْبِیاءُ اَحَقَّ بِالْبَقاءِ، وَ اَوْلی بِالرِّضی وَ اَرْضی بِالْقَضاءِ. غَیْرُ اَنَّ اللّهَ تَعالی خَلَقَ الدُّنْیا لِلْبَلاءِ وَ خَلَقَ اَهْلَها لِلْفَناءِ فَجَدیدُها بالٍ، وَ نَعیمُها مُضْمَحِلٌّ وَ سُرُورُها مُکفَهِرٌّ، وَ الْمَنْزِلُ بُلْغَةٌ وَ الدّارُ قَلْعَةٌ فَتَزَوَّدُوا فَاِنَّ خَیْرَ الزّادِ التَّقْوی؛ امام حسین علیه السلام می‌فرماید: بندگان خدا! از خدا بترسید و از دنیا برحذر باشید کهاگر بنا بود دنیا برای کسی باقی بماند و یا یک فرد [برای همیشه] در دنیا بماند، پیامبران برای بقاء سزاوارتر و جلب خشنودی آنان بهتر و چنین حکمی خوش آیندتر بود.
غیر از این نیست که  خداوند دنیا را وسیله آزمایش، و مردم را برای فانی شدن آفرید. پس تازه‌هایش کهنه و نعمتهایش زائل و شادی آن مبدل به غم می‌شود، و خانه و منزلگهی استزودگذر و کوتاه مدت. پس [برای آخرت] توشه‌ای برگیرید که بهترین توشه تقواست

3.     نهج البلاغه، خطبه 21: سبکبار شوید. دیر یا زود به منزل رسید، که رستاخیز پیش رویتان است و ساربان مرگ بانگ «الرّحیل» سر داده و شما را به پیش می‏رانَد. سبکبار شوید تا برسید، که ره‏سپردگان به انتظار آخرین مسافرند تا دادگاه بزرگ الهی حسابرسی بندگان را بیاغازد.

 

نابود کننده سیاهی

مدتی پیش توی تلویزیون یه تبلیغ جالب نشون می داد. دختر کوچیک با اصرار لباس سفیدش رو با شکلات و گِل و ... کثیف می کرد و مادر با یه شوینده به راحتی لباس رو مثل روز اول تمیز می کرد.

مَثَل لکه های سیاه روی قلب ما و توبه هم با کمی اغماض، مثل همین تبلیغ هست.

اول گناه می کنیم و قلبمون رو سیاه می کنیم؛ بعد یادِ خدا می افتیم و شرمنده می شیم و با توبه قلبمون رو مثل روز اول سفید می کنیم. همانطور که خودش به ما امید داده:... إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ¹...

این درگه ما درگه نومیدی نیست       صد بار اگر توبه شکستی باز آ²

منابع:

1.     سوره هود، آیه 114: وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِنَ اللَّیْلِ ۚ إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ ۚ ذَٰلِکَ ذِکْرَىٰ لِلذَّاکِرِینَ: و نماز را در دو طرف (اول و آخر) روز به پا دار و نیز در ساعات آغازین شب، که البته حسنات و نکوکاریها، سیّئات و بدکاریها را نابود می‌سازد، این (نماز یا این سخن که حسنات شما سیّئات را محو می‌کند) یادآوریی است برای اهل ذکر و پندی بر مردم آگاه است.

2.     ابو سعید ابوالخیر

اقامتگاه موقتی

تعابیر مختلفی درباره اش گفته اند: عروس هزار داماد، زودگذر، بی وفا و ....

وقتی دربندش اسیر می شوی، سخت است، رهایی از دستش.

عاشقش را آلوده می کند، اما به او پایبند نیست.

هر چقدر عاشقانه تر به دنبالش بروی، از مقصدت دورتر می شوی و روحت پلیدتر؛ رفتارهایی می کنی که تو را از انسانیت دور می کند.

به همین دلیل است که قرآن به ما هشدار داده: وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ لَعِبٌ وَ لَهْوٌ¹ ...

مواظب باشیم به خاطر چند روز² خوشی ناپایدار، روزهای بی پایان زندگی دیگرمان را نابود نکنیم.

منابع:

1.     سوره انعام، آیه 32: وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ ۖ وَلَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَیْرٌ لِلَّذِینَ یَتَّقُونَ ۗ أَفَلَا تَعْقِلُونَ: و زندگی دنیا جز بازی و هوسرانی هیچ نیست و همانا سرای دیگر برای اهل تقوا نیکوتر است، آیا تعقل نمی‌کنید؟

2.     سوره یونس، آیه 45: وَیَوْمَ یَحْشُرُهُمْ کَأَنْ لَمْ یَلْبَثُوا إِلَّا سَاعَةً مِنَ النَّهَارِ یَتَعَارَفُونَ بَیْنَهُمْ ۚ قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّهِ وَمَا کَانُوا مُهْتَدِینَ: و روزی که همه خلایق را جمع آرد گویا (در دنیا) ساعتی از روز بیش درنگ نکرده‌اند، (در آن روز) یکدیگر را کاملا می‌شناسند، آنان که لقای خدا را انکار کردند بسیار زیان کرده‌اند و هرگز راه نیافته‌اند.

درّ ارزشمند

 در این زمان جوانی که هم اخلاق داشته باشد و هم با خدا باشد به مثال دُر است.

خدای ما یا خدای شما؟!

 گفت: خدای من مهربون تر از اینه که بخواد به خاطر نماز نخوندن منو ببره جهنم.

گفتم: اتفاقا خدای همه مون یکیه. همون که مهربون تر از مادر به بنده هاست¹.

اما من یه سوال دارم: اگه موقع راه رفتن یه تیکه شیشه زیر پات باشه و من بهت بگم، آیا مهربونی کردم یا نامهربونی؟

 اگه شما باتوجه به این که من قبلا بهت گفتم، اما بازم پات رو روی شیشه بذاری آیا به خودت بد نکردی؟

 مثَل ما و اعمالمون تو این دنیا همینه. خدا بهمون هشدار رو داده²، ما با بی توجهی از کنارش رد می شیم. غافل از اینکه هر کاری اینجا انجام بدیم، تجسم یافته اش رو در قیامت خواهیم دید: فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یَرَهُ³.

منابع:

1.       بحارالانوار، ج 67، ص 24: رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم) بر زنیکه آتش تنور روشن کرده بود و نان مى پخت گذشتند. این زن طفلى داشت که پهلوى خود نشانیده بود.همینکه چشمش به آن حضرت افتاد عرض کرد: یا رسول الله شنیده ام که شما فرموده اید: ان الله ارحم بعبده من الوالده بولده یعنى خداوند مهربان تر است به بنده خود از مادر نسبت به فرزند خود.آیا راست است؟ گفت: بلى.زن عرض کرد: مادر طفل خود را در این تنور نمى اندازد خدا چگونه بنده خود را به جهنم مى برد؟فبکى رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم) و قال:ان الله لا یعذب بالنار الا من انف ان یقول لا اله الا الله پس رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم) بنا کرد گریه کردن و فرمود:خدا به آتش کسى را عذاب نمى کند مگر اینکه از گفتن لا اله الا الله پرهیز کند، یعنى تکبر کند.

2.       سوره مبارکه ص، آیه 26 : وَ لاَ تَتَّبِعِ الْهَوَیَ فَیضِلَّک؛ هرگز متابعت هوا مکن که تو را از راه خدا گمراه می کند.

3.       سوره مبارکه زلزال، آیات 7 و 8:  فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ ؛ وَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ .  پس هر که هموزن ذرّه‏اى نیکى کند [نتیجه‏] آن را خواهد دیدو هر که هموزن ذرّه‏اى بدى کند [نتیجه‏] آن را خواهد دید.

 

 

روز فاش شدن رازها

هر بار خطایی می کرد و نگران فاش شدنش می شد؛ با خودش می گفت: کی می خواد بفهمه. به این می گن جوونی کردن، اشکالی نداره....

همینطور که مادر با تلویزیون قرآن می خواند، یک لحظه نگاهش به صفحه تلویزیون افتاد: یوم التبلی السرائر : روزی که رازها فاش می شود¹.

خشکش زد.

تا به حال کارهام رو از کی مخفی کردم؟ از همونی که همه چی رو می دونه یا از خونوادم؟

خونوادم می خوان بهم کمک کنن یا اونی که همه دنیا دستشه؟

گاهی با یک تلنگر کوچک، خیلی چیزها رو با عمق وجودمون درک می کنیم.

ان شاالله که تو این ماه مبارک بتونیم متحول بشیم.

منبع:

1.     سوره مبارکه طارق، آیه 9.

عاشق خدا

بسم الله الرحمن الرحیم

کوچیک که بودیم، بهمون می گفتن دروغگو دشمن خداست...

اما خدا رو خوب بهمون معرفی نکرده بودن که بدونیم این دشمنی ما رو از چه فیوضاتی محروم می کنه. شاید با خودمون می گفتیم خب دشمن باشه حالا چی کار کنیم... 

برای اینکه خدا رو به بچه هامون معرفی کنیم، باید با زبون خودشون باهاشون صحبت کنیم. این که خدا رو برای بچه ها اثبات کنیم بله لازم هست؛ اما در اولویت نیست. کسی که هنوز خدا رو نشناخته، اثباتِ وجودِ او دردی رو ازش دوا نمی کنه. 

برای شناختن خدا به بچه ها از هر فرصتی استفاده کنیم. وقتی میان بهتون میگن دوستت دارم، میتونید بعد از جمله منم دوستت دارم از جمله اما خدا بیشتر از من دوستت داره استفاده کنید.

میتونید بعد از انجام هر کار خوبش، از اینکه( خدا چقدر دوست داره آدمایی که کارهای خوب رو انجام میدن)، براش بگید و خیلی فرصت های دیگه...

 اگه از کودکی بچه هامون رو عاشق بار بیاریم، بعد از بزرگ شدنشون دغدغه تربیت دینی اون ها رو نخواهیم داشت. 

ان شاالله که فرزندانی عاشق خدا و اهل بیت _{علیهم السلام} تربیت کنیم تا در محضر خدا سربلند باشیم. 

افسردگی یا آمادگی؟

بسم الله الرحمن الرحیم

غمگین به نظر می رسید. مدتی بود کم حرف شده بود. کمی باهاش صحبت کردم. می گفت: این همه تاکید شده به یاد مرگ. منم مدتی شروع کردم به فکر کردن درباره مرگ؛ اما نتیجه این که افسرده و دلزده شدم. همش فکر می کنم قراره بمیرم و از زندگی زده شدم. 

گفتم: اولا که نه افراط درسته نه تفریط. ثانیا اگه به مرگ درست نگاه کنیم این اتفاق ها نمی افته. 

اگه زندگی دنیا رو یک فرصت بدونیم که باید ازش حداکثر استفاده رو بکنیم، دیگه با یاد مرگ ، از زندگی زده نمیشیم که هیچ اتفاقا بیشتر هم قدرش رو می دونیم. اتفاقا اینطوری بیشتر می تونیم اولویت سنجی کنیم و ببینیم کدوم کارها برامون در اولویت هستن؟ بعضی کارها واقعا نیازی نیست حتما انجام بشن و بعضی کارها رو حتما باید انجام بدیم. 

لازم نیست هر لحظه منتظر مرگ بشینیم و افسرده بشینیم، اما با یا مرگ، یاد می گیریم که خودمون رو برای مرگ آماده کنیم و نسبت به این واقعه حتمی بی خیال نباشیم. 

اگه حق الناس رو رعایت کنیم و مواظب حق الله باشیم، خیلی راحت خودمون رو آماده مرگ کردیم و از مواجهه باهاش نگران نمی شیم. 

امام على _{علیه السلام} می فرمایند: چونان کسى مباش که بدون عمل ، به آخرت امید بسته است··· از مرگ مى ترسد، اما پیش از رفتن کارى نمى کند¹.

منبع:

1. نهج البلاغة : الحکمة 150 : لا تَکُن مِمّن یَرجو الآخِرَةَ بغَیرِ العَمَلِ ··· یَخشَى المَوتَ ، و لا یُبادِرُ الفَوتَ .

رابطه با خدا

بسم الله الرحمن الرحیم

تو مسجد نشسته بودیم و مشغول قرائت قرآن. دائم با گوشی مشغول بود. یا پیامک می داد یا صفحه رو خاموش و روشن می کرد و منتظر پیام یا تماس بود.

با خودم فکر کردم اگر همین قدر مشتاق ارتباط با خدا بودیم و از هر لحظه برای ارتباط با خدا استفاده می کردیم الان در چه وضعیت معنوی خوبی بودیم. چقدر به خدا نزدیک شده بودیم. 

کاش روزانه برای ارتباط با خدا وقت بگذاریم، مخصوصا حالا که ماه رمضون هست. توی این 30 روز می تونیم تمرین کنیم تا برای بقیه ماه های سال هم به این ارتباط با خدا عادت کنیم.

امام علی _{علیه السلام} می فرمایند: هر کس رابطه اش را با خدا اصلاح کند، خداوند رابطه او را با مردم اصلاح خواهد نمود¹.

بعضی از مشکلاتی که این روزها با اون ها درگیر هستیم ، بخاطر دوری از خداست. گاهی با یه توجه و توسل خیلی از مشکلاتمون به راحتی حل میشه. 

ان شاالله که در این ماه مبارک ، بتونیم رابطه مون رو با خدا بهتر کنیم و بندگی کردن رو خوب بیاموزیم.

منبع:

1.من لا یحضره الفقیه ج 4 ، ص 396 ، ح 5845 - تنبیه الخواطر یا مجموعه ورام ج 2 ، ص 163 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 68، ص 366، ح 12: مَن أَصلَحَ فیما بَینَهُ و َبَینَ اللّه  أَصلَحَ اللّه  فیما بَینَهُ وَ بَینَ النّاسِ

عرفت الله بفسخ العزائم

بسم الله الرحمن الرحیم

مدتی بود که هربار منزل یکی از دوستان دعوت می شدیم و هربار اتفاقی می افتاد که نمیتونستم برم. این بار که زنگ زد و دعوت کرد گفتم این دفعه هرطور که شده حتما میرم و از این شرمندگی نجات پیدا می کنم؛ اما باز هم اتفاقی افتاد که نتونستم حرفم رو عملی کنم و برم...

از امیرالمومنین علیه السلام پرسیدند: خدا را چگونه شناختی؟ حضرت فرمودند: خداوند را به وسیله فسخ شدن تصمیمها گشوده شدن گره ها و نقض اراده ها شناختم¹.

کلام حضرت خیلی زیباست. گاهی ما هرچقدر هم که تلاش کنیم مانع انجام کاری شویم می توانیم، یا گاهی فکر می کنیم تمام درها به روی ما بسته شده و هیچ راه نجاتی نداریم که از جایی که فکرش را هم نمی کنیم گشایشی می شود. این نشان می دهد که عاملی بزرگتر و قدرتمند تر از اراده و توان ما وجود دارد که همه ی امور ما را اداره و سرپرستی می کند.

وقتی چنین خدای بزرگی داریم چرا از ناملایمات و گرفتاری ها نگران و اندوهناک شویم؟

منابع:

1.نهج البلاغه کلمات قصار شماره 250: عرفت الله سبحانه بفسخ العزائم و حل العقود و نقض الهتم