بسم الله الرحمن الرحیم
اطلاعات عمومی بسیار بالایی داشت. این اطلاعات وقتی در کنار فن بیان فوق العاده اش قرار می گرفت در برخوردهای اول همه را مجذوب خود می کرد. اما انقدر خود را بالا و دیگران را هیچ می دید که بعد از دو سه بار هم صحبتی همه یا از دستش دلخور می شدند یا بهم می گفتن زیادی مغروره، شاید اصلا همه ی حرف هاش هم درست نباشه...
گاهی برخی علوم به جای اینکه برای صاحبانشان نور باشند، تبدیل به حجابی بر قلب آن ها می شوند. معمولا مردم از اطراف اشخاص متکبر و مغرور پراکنده می شوند.
امام علی علیه السلام می فرمایند: انسان بلند مرتبه چون به فهم و دانایى رسد، متواضع مى
شود1.
اولین شخصی که تکبر ورزید، شیطان بود. هنگامی که خدا به همه فرشتگانش دستور داد که بر ادم سجده کنند و شیطان قبول نکرد و تکبر ورزید2. در پایان آیه پس از اینکه به تکبر شیطان اشاره می شود او را از کافرین می خواند. پس اولین قدم برای مبارزه با تکبر این است که بدانیم تکبر کاری شیطانی است و نتیجه ی آن کفر خواهد بود.
امام علی علیه السلام می فرمایند: در شگفتم از شخص متکبّر، که دیروز نطفه اى بوده و فردا
لاشه اى است3. شخصی که اینچنین دیروز و امروز و فردای خود را ببیند و در برابر خدا اظهار عجز کند، متوجه می شود که جایی برای غرور و تکبر وجود ندارد.
ان شاالله که هیچوقت در دام این صفت رذیله گرفتار نشیم.
منابع:
1.غررالحکم، ص 285: إِذا تَفَقَّهَ الرَّفیعُ تَواضَعَ
2.بقره ، آیه 34: و اذ قلنا للملائکة اسجدوا لآدم فسجدوا الا ابلیس ابى واستکبر و کان من الکافرین
3. نهج البلاغه(صبحی صالح)،ص491، حکمت 126: عَجِبتُ لِلمُتَکَبِّرِ الَّذى کانَ بِالمسِ نُطفَةً وَیَکونُ غَدا جیفَةً
بسم الله الرحمن الرحیم
اگر در باغ میوه قدم زده باشید حتما دیده اید میوه هایی رو که وقتی روی درخت هستند بسیار زیبا و دلبرانه چشم ها رو به خودشون متوجه می کنند. گاهی وقتی به بعضی از این میوه های خوش رنگ و جذاب نزدیک می شیم و اون رو از شاخه جدا می کنیم، می بینیم که ای بابا! این میوه کرم خورده است و فقط از دور زیبایی و جذبه داره.
دینداری برخی از ما هم مثل میوه های کرم خورده دچار آفت شده. یکی از آفات ایمان عُجب است. وقتی فکر می کنیم که خیلی پیش خدا عزیز هستیم و برتر از ما کسی وجود ندارد و بقیه مردم همه گناهکار و دچار خسران ابدی هستند.
یکی از راه های شیطان برای ایجاد عُجب این است که ما را به کارهای مستحبی تشویق میکند و وقتی که از این کار حسابی به خود مغرور شدیم هر کسی را ببینیم او را پایین تر از خود می بینیم. حالا گاهی این را به زبان می آوریم و باعث مشکلات بعدی می شویم یا به زبان نمی آوریم و در دل خود را بالاتر از او می بینیم.
امام علی علیه السلام می فرمایند:
خطایی که باعث ناراحتی تو شود، نزد خداوند از کار نیکی که باعث عجب تو شود بهتر
است1.
البته باید توجه کنیم، از این حدیث برداشت منفی نکنیم که پس حضرت اجازه گناه کردن دادند، نه ؛ این حرف مقایسه ی درجه بدی بین گناه و عُجب است. شخصی که گناهی می کند و بعد بلافاصله پشیمان می شود و توبه می کند مطمئنا بهتر است از کسی که گرفتار خودبزرگ بینی شده و فکر میکند که بهترین اعمال را دارد در حالی که اعمال این فرد همه آفت زده و به دردنخور هستند.
برای اینکه از این صفت به دور باشیم باید منیت رو در خودمون بکشیم. باید اینقدر خود را در مقابل خدا ناچیز و کوچک بدانیم که دیگر چیزی برای عرضه به او را، بزرگ نبینیم.
ان شاالله که هیچوقت دچار این صفت نکوهیده و زشت نشیم و همیشه اعمالمون رو صحیح و سالم و بدون آفت تحویل دهیم.
برای مطالعه بیشتر درباره عجب به اینجا مراجعه فرمایید.
منبع:
1.نهج البلاغه (للصبحی صالح)، ص477: سَیِّئَةٌ تَسُوءُکَ خَیْرٌ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ حَسَنَةٍ تُعْجِبُک