تفاوت قانع و خسیس
دوشنبه, ۸ شهریور ۱۳۹۵، ۰۵:۳۶ ب.ظ
بسم الله الرحمن الرحیم
در ادامه ی پست قبل به نظرم رسید شاید بهتر باشد مرزبندی برای انسان های قانع و انسان های خسیس تعیین کنیم تا این دو گروه را باهم اشتباه نگیریم یا اینکه در قناعت دچار زیاده روی نشویم و از مقصد اصلی دور نشویم.
یکی از اصلی ترین تفاوت های هر ویژگی اخلاقی خوب و بد شاید در نیت ها باشد. مثلا اگر فردی به خاطر رضایت خدا از خرج کردن بیهوده بپرهیزد، این یک ویژگی مثبت و حسنه برای او حساب می شود، اما اگر همان فرد به نیت های دنیایی و غیر خدایی به ذخیره ی اموالش بپردازد و آن ها را خرج نکند و در این خرج نکردن هم زیاده روی کند این یک ویژگی منفی و دارای تبعات بدی برای او خواهد بود.
کسی که برای رضایت خدا قناعت می ورزد، اگر ببیند که یکی از بنده های خدا در تنگنا قرار دارد به یاری او می شتابد در حالیکه فرد خسیس می گوید این پول را برای خودم هم خرج نمی کنم چه برسد به دیگران!
امام صادق علیه السلام می فرمایند: حریص از دو خصلت محروم شده و در نتیجه دو خصلت را با خود دارد: از قناعت محروم است و در نتیجه آسایش را از دست داده است، از راضى بودن محروم است و در نتیجه یقین را از دست داده است1.
قناعت نشان دهنده ی بزرگی روح فرد است که به راحتی از آرزوهای دنیایی برای رسیدن به هدفی متعالی دست می کشد در حالیکه خساست نشان دهنده ی کوچکی روح فردی است که نمی تواند از اموالش حتی برای راحتی خودش هم استفاده کند.
امام حسن علیه السلام می فرمایند:
بخل آن است که آدمى آنچه را بخشیده است، تلف و آنچه را نگه داشته شرف بپندارد2.
منابع:
1. غررالحکم، ج3، ص330، ح 4634: حُرِمَ الحَریصُ خَصلَتَینِ وَلَزِمَتهُ خَصلَتانِ: حُرِمَ القَناعَةَ فَافتَقَدَ الرّاحَةَ وَحُرِمَ الرِّضا فَافتَقَدَ الیَقینَ
2.بحار الانوار(ط-بیروت) ج 71 ، ص 417: اَلبُخلُ أن یَرَى الرَّجُلُ ما أنفَقَهُ تَلَفاً و ما أمسَکَهُ شَرَفاً.
در ادامه ی پست قبل به نظرم رسید شاید بهتر باشد مرزبندی برای انسان های قانع و انسان های خسیس تعیین کنیم تا این دو گروه را باهم اشتباه نگیریم یا اینکه در قناعت دچار زیاده روی نشویم و از مقصد اصلی دور نشویم.
یکی از اصلی ترین تفاوت های هر ویژگی اخلاقی خوب و بد شاید در نیت ها باشد. مثلا اگر فردی به خاطر رضایت خدا از خرج کردن بیهوده بپرهیزد، این یک ویژگی مثبت و حسنه برای او حساب می شود، اما اگر همان فرد به نیت های دنیایی و غیر خدایی به ذخیره ی اموالش بپردازد و آن ها را خرج نکند و در این خرج نکردن هم زیاده روی کند این یک ویژگی منفی و دارای تبعات بدی برای او خواهد بود.
کسی که برای رضایت خدا قناعت می ورزد، اگر ببیند که یکی از بنده های خدا در تنگنا قرار دارد به یاری او می شتابد در حالیکه فرد خسیس می گوید این پول را برای خودم هم خرج نمی کنم چه برسد به دیگران!
امام صادق علیه السلام می فرمایند: حریص از دو خصلت محروم شده و در نتیجه دو خصلت را با خود دارد: از قناعت محروم است و در نتیجه آسایش را از دست داده است، از راضى بودن محروم است و در نتیجه یقین را از دست داده است1.
قناعت نشان دهنده ی بزرگی روح فرد است که به راحتی از آرزوهای دنیایی برای رسیدن به هدفی متعالی دست می کشد در حالیکه خساست نشان دهنده ی کوچکی روح فردی است که نمی تواند از اموالش حتی برای راحتی خودش هم استفاده کند.
امام حسن علیه السلام می فرمایند:
بخل آن است که آدمى آنچه را بخشیده است، تلف و آنچه را نگه داشته شرف بپندارد2.
منابع:
1. غررالحکم، ج3، ص330، ح 4634: حُرِمَ الحَریصُ خَصلَتَینِ وَلَزِمَتهُ خَصلَتانِ: حُرِمَ القَناعَةَ فَافتَقَدَ الرّاحَةَ وَحُرِمَ الرِّضا فَافتَقَدَ الیَقینَ
2.بحار الانوار(ط-بیروت) ج 71 ، ص 417: اَلبُخلُ أن یَرَى الرَّجُلُ ما أنفَقَهُ تَلَفاً و ما أمسَکَهُ شَرَفاً.
بحث مورد نطر هم همینه